Những chiếc ghế, bàn, sofa và đồ gia dụng có ảnh hưởng lớn nhất trong 100 năm qua

Người viết: Phanblogs@halamp.vn lúc 17.12.2024
Tin tức

Những chiếc ghế, bàn, sofa và đồ gia dụng có ảnh hưởng lớn nhất trong 100 năm qua

Sáu chuyên gia về kiến trúc, thiết kế nội thất và điêu khắc đã gặp nhau tại trụ sở New York Times để chọn ra những chiếc ghế, bàn, sofa và đồ gia dụng có ảnh hưởng lớn nhất trong 100 năm qua. Các món đồ được chọn phải được sản xuất trong thế kỷ qua, kể cả ở dạng nguyên mẫu, và có công năng sử dụng. Không giới hạn về xuất xứ hay danh tiếng nhà thiết kế, danh sách này phản ánh sự đa dạng về vật liệu, phong cách, quy trình và giá cả. Mỗi thiết kế không chỉ mang tính tiện dụng, thoải mái mà còn kể một câu chuyện lịch sử.

6 chuyên gia về kiến trúc, thiết kế nội thất, điêu khắc đã gặp nhau ở trụ sở của New York Times và chọn ra những cái ghế, cái bàn, sofa cũng như những món đồ gia dụng khác có ảnh hưởng lớn nhất trong 100 năm qua. Các món đồ bắt buộc phải được sản xuất, ngay cả khi chỉ là bản nguyên mẫu, trong một thế kỷ qua và ít nhất là có công năng sử dụng. Không có giới hạn nào về xuất xứ và một tác phẩm không cần phải được thiết kế bởi một cái tên nổi tiếng hoặc một đặc điểm nhất định nào đó. Danh sách cuối cùng sau đây xuất hiện theo thứ tự mà các chuyên gia thảo luận, bao gồm một hoặc hai thiết kế mang tính biểu tượng nhưng các chuyên gia cũng chú ý đến sự đa dạng trong việc tạo ra các món đồ này như vật liệu, phong cách, quy trình và giá cả. Mỗi thiết kế không chỉ là sự tiện dụng và thoải mái mà còn là một câu chuyện lịch sử.

1 - Ghế Sacco, 1968, Piero Gatti, Cesare Paolini và Franco Teodoro
2 - LC14 Tabouret Cabanon, 1952, Le Corbusier
3 - Chaise Longue à Réglage Continu (Ghế dài có thể điều chỉnh liên tục), 1928, Le Corbusier, Pierre Jeanneret và Charlotte Perriand
4 - Bàn cà phê Slab I, khoảng 1950, George Nakashima
5 - Ghế Ergon, 1976, Bill Stumpf
6 - Bàn với bánh xe, 1980, Gae Aulenti
7 - Hệ thống kệ đa năng 606, 1960, Dieter Rams
8 - Ghế Roly-Poly, Faye TooGood, 2014
9 - Bàn Parsons, khoảng 1930, không rõ tác giả, có thể là Jean-Michel Frank
10 - Gương Ultrafragola Illuminated, 1970, Ettore Sottass
11 - Ghế trượt, 1950, Billy Baldwin
12 - Ghế ma Louis, 2002, Phillipe Starck
13 - Bếp Frankfurt, 1926-27, Margarete “Grete” Schütte-Lihotzky
14 - Ghế sofa Madame Dakar, 2009, Ayse Birsel and Bibi Seck
15 - Ghế nguyên khối, thế kỷ 20, không rõ tác giả
16. Ghế Vibert, 1992, Verner Panton
17 - Ghế Butaque, khoảng 1930, Clara Porset
18 - Ghế sofa Polder, 2005, Hella Jongerius
19 - Ghế sofa Extrasoft, 2008, Piero Lissoni
20 - Ghế chờ, 1952, Charles và Ray Eames
21 - “Accumulation No. 1”, 1962, Yayoi Kusama
22 - Ghế Chairry, 1986, Gary Panter và Ric Heitzman
23 - Ghế Due Più, 1971, Nanda Vigo
24 - Ghế đẩu 60, 1933, Alvar Aalto
25 - Ghế đẩu lông vũ, 1990, Shiro Kuramata

1 - Ghế Sacco, 1968, Piero Gatti, Cesare Paolini và Franco Teodoro

Được coi là “chiếc túi đậu” lúc ban đầu, chiếc ghế Sacco là thiết kế hiếm hoi trở thành món đồ mang tính cổ điển ngay lập tức trong cả các phòng giải trí và bộ sưu tập ở các bảo tàng. Nó đã được đưa vào chương trình nổi tiếng MoMA năm 1972 với chủ đề “Ý: Cảnh quan trong nước mới”, giới thiệu những đồ nội thất vượt ra ngoài tính thẩm mỹ và chức năng cũng như hướng tới những thay đổi về văn hóa xã hội. Khối nhựa vinyl hình quả lê chứa đầy hạt polystyrene được tạo hình theo cơ thể của người ngồi và khuyến khích việc nằm dài ở mức cao nhất; phần khó khăn là đứng dậy khỏi nó. Bây giờ, khi chúng ta đã hiểu rõ hơn về tác động môi trường của polystyrene, công ty Zanotta của Ý, công ty đã sản xuất sản phẩm này lúc ban đầu, đã ra mắt một phiên bản nhựa sinh học có nguồn gốc từ mía.

2 - LC14 Tabouret Cabanon, 1952, Le Corbusier

Một số thiết kế tốt nhất bắt nguồn từ bên trong ngôi nhà. Một ví dụ điển hình là LC14 Tabouret Cabanon, được kiến trúc sư người Pháp gốc Thụy Sĩ Charles-Édouard Jeanneret, hay còn gọi là Le Corbusier, xây dựng cho cabin của mình ở Roquebrune-Cap-Martin, một căn lều nghỉ dưỡng do ông thiết kế ở vùng Riviera của Pháp. Với diện tích khoảng 15m2, nơi cư trú này giống như một tu viện, với hầu hết đồ nội thất được lắp sẵn. Những chiếc hộp có thể được sử dụng làm ghế, bàn phụ và nơi cất đồ. Được làm bằng gỗ, Cabanon có màu hạt dẻ, được lấy cảm hứng từ một thùng đựng rượu whisky mà Le Corbusier tìm thấy trên bãi biển, với các khớp đuôi én và các lỗ thuôn dài ở hai bên để nhấc lên. LC14 Tabouret Cabanon giống như điều mà Le Corbusier đã từng viết: “Đơn giản và trần trụi / nhưng vẫn có thể hiểu được.”

3 - Chaise Longue à Réglage Continu (Ghế dài có thể điều chỉnh liên tục), 1928, Le Corbusier, Pierre Jeanneret và Charlotte Perriand

Năm 1929, Le Corbusier, cùng với anh họ Pierre Jeanneret và kiến trúc sư kiêm nhà thiết kế Charlotte Perriand, đã tạo ra một món đồ nội thất theo chủ nghĩa Hiện đại cho triển lãm nghệ thuật Salon d'Automne ở Paris. Để bày tỏ sự từ chối một cách khéo léo những đồ trang trí tráng men của Art Deco, phong cách thịnh hành thời bấy giờ, họ đã giới thiệu những chiếc đèn âm tường, những chiếc bàn mặt kính, những chiếc tủ có gương và những chiếc ghế ngồi bằng thép hình ống, bao gồm cả chiếc Chaise Longue à Réglage Continu mềm mại mà họ đã tạo ra, vốn lần đầu tiên được sản xuất và đặt tại một biệt thự bên ngoài Paris một năm trước đó. Với chân đế bằng thép hai màu, hình chữ H, đỡ các ống mạ crôm theo hình dạng cơ thể người nằm ngửa - trũng xuống để phù hợp với hông và phần nhô cao lên để hỗ trợ đầu gối - đây là một trong những món đồ nội thất có ý thức về mặt công thái học đầu tiên từng được sản xuất. Khung, có thể được điều chỉnh để thay đổi góc nghỉ, có một tấm nệm lông màu đen, mỏng với tựa đầu hình trụ. Quá cấp tiến so với thời gian và tốn kém để chế tạo, tác phẩm này đã bị lãng quên trong nhiều thập kỷ nhưng đã nổi lên như một biểu tượng đáng được khao khát của Chủ nghĩa Hiện đại khi Cassina bắt đầu sản xuất nó vào năm 1965. Le Corbusier, người rất coi trọng chức năng, nổi tiếng khi nói rằng một ngôi nhà là một cỗ máy để sống. Vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi ông coi chiếc ghế dài này như một cỗ máy để nghỉ ngơi.

4 - Bàn cà phê Slab I, khoảng 1950, George Nakashima

Ngày nay, đồ nội thất được làm từ một miếng gỗ với ít nhất một mặt còn nguyên vẹn và mép ngoài không được hoàn thiện (gọi là live-edge furniture) dường như có mặt ở khắp mọi nơi. Mỗi tác phẩm này đều lấy cảm hứng từ vẻ đẹp lộng lẫy thô sơ của những chiếc bàn cà phê của George Nakashima. Nakashima đã tự khẳng định mình là một nhà thiết kế nội thất trước khi bị giam cùng gia đình, vốn là những người nhập cư, tại trại giam Minidoka ở Idaho trong Thế chiến thứ hai. Khi ở đó, ông đã hoàn thiện hơn nữa kỹ năng chế tác gỗ của mình dưới sự hướng dẫn của một thợ mộc bậc thầy Gentaro Kenneth Hikogawa. Sau khi Nakashima được trả tự do vào năm 1943, ông định cư ở New Hope, Pa., nơi ông thành lập xưởng riêng của mình và làm đồ nội thất cho Knoll. Tin rằng công việc của mình đã mang lại cho cây cối một sức sống thứ hai, ông đã kết hợp sự rắn chắc mộc mạc của đồ nội thất Shaker với các khái niệm wabi, sabi và shibui của Nhật Bản — nhấn mạnh đến sự trường tồn và sự đơn giản. Nhóm lý tưởng này được thể hiện rõ nhất trong bàn Slab, với mặt bàn được làm từ một miếng gỗ óc chó hoặc gỗ anh đào đen của Mỹ, đôi khi được tạo điểm nhấn bằng các thành phần chức năng như khớp bướm để ổn định. Thay vì cắt bỏ những điểm bất thường và không hoàn hảo, Nakashima chọn làm nổi bật chúng, một cách tiếp cận cấp tiến vào thời điểm đó. Mỗi chiếc bàn là phiên bản duy nhất cho một cái cây và người thợ mộc đã xử lý nó. Nakashima coi sự tinh tế chứ không phải sự thống trị là chìa khóa cho thiết kế tuyệt vời, trái ngược với những đồ trang trí trang trí công phu của Art Deco và tính thẩm mỹ của nhà máy thời hậu chiến, vốn coi máy móc là một chiến thắng của con người.

5 - Ghế Ergon, 1976, Bill Stumpf

Người Hy Lạp cổ đại đã làm ra những chiếc ghế có tựa lưng cong, nhưng phải đến những năm 1970, công thái học mới được các nhà thiết kế công nghiệp nhiệt tình đón nhận. Đó là khi Herman Miller mời nhà thiết kế người Mỹ Bill Stumpf, người đã làm việc với các chuyên gia y tế khi thực hiện nghiên cứu sau đại học tại Đại học Wisconsin để tiến hành nghiên cứu về tư thế ngồi lý tưởng kết hợp với tia X và chụp ảnh time-lapse. Vào năm 1976, năm mà việc đánh chữ đã có mặt trên máy vi tính, Stumpf đã nghĩ ra chiếc ghế văn phòng Ergon xoay, được chế tạo bằng những miếng xốp bọc vải (một cho mặt sau và một cho mặt dưới), có thể di chuyển được bằng bánh xe theo nhiều hướng. Chiếc ghế cũng có cần nâng bằng ga để kiểm soát độ cao và độ nghiêng. Nhưng Stumpf không dừng lại ở đó; cùng với Don Chadwick, ông tiếp tục cho ra mắt chiếc ghế Aeron năm 1994, có phần tựa lưng cao hơn được bọc bằng một loại vải dẻo gọi là pellicle.

6 - Bàn với bánh xe, 1980, Gae Aulenti

Thời điểm “Công nghệ cao” trong thiết kế bắt đầu vào đầu những năm 1970, khi ngày càng nhiều nghệ sĩ ở New York chuyển đến sống trên gác xép trong các tòa nhà bị bỏ hoang của SoHo và trang bị cho chúng những món đồ chức năng được thu thập từ nhiều nơi khác nhau. Trong những ngôi nhà có không gian mở này, chúng ta có thể tìm thấy những bức tường trắng, những đường ống lộ ra ngoài, hệ thống chiếu sáng gắn trên thanh, và tủ lạnh bằng thép không gỉ. Vào năm 1980, vào cuối thời đại đó, kiến trúc sư và nhà thiết kế người Ý Gae Aulenti đã giới thiệu Table With Wheels, một tấm kính vát dày gắn trên những bánh xe cao su lớn mà bà dự định trông giống những chiếc xe đẩy bằng gỗ dùng để chở những vật nặng xung quanh nhà máy của xưởng thiết kế FontanaArte ở Milan, nơi bà làm giám đốc nghệ thuật. Chiếc bàn mang vẻ vui tươi và đầy thi vị như một món đồ làm sẵn của Marcel Duchamp, đồng thời nó đã dự đoán trước rằng kính là một trong những vật liệu nội thất thời thượng của thập kỷ đó. Năm 1993, Aulenti cải tiến thiết kế của mình, cho ra mắt Tour, một mẫu bàn được nâng cấp có bánh xe đạp.

7 - Hệ thống kệ đa năng 606, 1960, Dieter Rams

Nhà thiết kế người Đức Dieter Rams không phát minh ra thiết kế mô-đun, nhưng với tư cách là người tạo ra Hệ thống giá đỡ đa năng 606, ông có thể được coi là một trong những người hoàn thiện nó sớm nhất. Cấu trúc của hệ thống cực kỳ đơn giản, với các E-Track bằng nhôm được gắn vào tường, từ đó có thể treo kệ, tủ và thậm chí cả bàn bằng cách sử dụng các chốt mà không cần thiết bị lắp đặt. Có thể được tùy chỉnh, nó có thể được điều chỉnh cho phù hợp với nhiều không gian, nhu cầu và tính thẩm mỹ. Thiết bị này thể hiện tất cả 10 nguyên tắc thiết kế mà Rams, một người sớm ủng hộ sự bền vững của môi trường, đã được xây dựng vào những năm 1970 (Số 1: “Thiết kế tốt là sự sáng tạo”; Số 5: “Thiết kế tốt là không phô trương”), nhưng lý do thực sự khiến nó được tôn sùng trong nhiều thập kỷ có thể là do độ bền không gì sánh được của nó (Số 7: “Thiết kế tốt lâu dài”).

8 - Ghế Roly-Poly, Faye TooGood, 2014

Chiếc ghế Roly-Poly của Faye Toogood, ra mắt vào năm 2014 không chỉ là một thiết kế tinh tế mà còn mang đến cảm giác hài hước. Điều quan trọng nằm ở sự tương phản giữa chiếc ghế vui nhộn, bụng phệ, gợi nhớ đến một nhân vật hoạt hình, với bốn chân ngồi xổm, hình trụ và cách chiếm không gian một cách tự tin. Chiếc ghế là biểu tượng cụ thể của sức mạnh mẫu tử; Toogood đã nói rằng hình dáng tròn trịa được lấy cảm hứng từ việc cô mang thai. Quả thực, đó là kiểu ghế khiến bạn không bao giờ muốn đứng dậy, và tạo ra trạng thái thoải mái cho người ngồi. Không có cạnh cứng, nó vừa thông minh an toàn cho trẻ em vừa có trí tưởng tượng vô tận, gợi lên các chữ cái bong bóng, con voi và bóng bay. Roly-Poly mang đến một điều phổ quát hơn: một cách tiếp cận chủ nghĩa tối giản nhẹ nhàng hơn, kỳ lạ hơn, mà trong những năm gần đây đã chuyển từ sự khắc khổ có góc cạnh sang những tạo hình tròn hơn.

9 - Bàn Parsons, khoảng 1930, không rõ tác giả, có thể là Jean-Michel Frank

Một số đồ nội thất không phô trương đến mức chúng tạo ra cảm giác không được thiết kế một cách chỉnh chu nghiêm túc. Đó là trường hợp của bàn Parsons, có đặc điểm nổi bật là tỷ lệ của nó: Bất kể kích thước của bàn, các chân của nó - nằm ngang bằng với các góc của bề mặt - phải luôn có chiều rộng bằng với độ dày của mặt trên. Người ta cho rằng nó xuất hiện từ một dự án thiết kế hoàn thành vào đầu những năm 1930 của nhà trang trí quý tộc người Pháp Jean-Michel Frank. Được biết đến với việc tạo ra những không gian uy nghiêm cho nhà thiết kế thời trang Elsa Schiaparelli và nhà soạn nhạc Cole Porter, Frank đã gác lại mối quan tâm thường ngày của mình đối với những vật liệu xa hoa như da nhuộm và đá hắc thạch để thiết kế một chiếc bàn đơn giản đến mức nó vẫn giữ được đặc tính cơ bản và tính toàn vẹn bất kể cách hoàn thiện.

10 - Gương Ultrafragola Illuminated, 1970, Ettore Sottass

Sottsass đã tạo ra nó như một sự tôn vinh rõ ràng đối với nữ giới - những gợn sóng của nó được cho là ám chỉ mái tóc bồng bềnh và những đường cong cơ thể. Sức hấp dẫn của chiếc gương là không thể phủ nhận: nó quyến rũ, gợi tình và vui vẻ. Có lẽ chính Sottsass đã giải thích rõ nhất lý do tại sao chiếc gương này lại được mọi người yêu thích. Ông từng nói: “Khi tôi còn trẻ, tất cả những gì chúng tôi từng nghe là chủ nghĩa chức năng, chủ nghĩa chức năng, chủ nghĩa chức năng. Như thế chưa đủ. Thiết kế cũng phải gợi cảm và thú vị.”

11 - Ghế trượt, 1950, Billy Baldwin

Cho đến thế kỷ 20, cái mà ngày nay chúng ta gọi là ghế trượt là một chuyện tế nhị. Đây là một món đồ trang trí chủ yếu của thời Victoria khi chiếc ghế không có tay vịn này dùng để đỡ những chiếc váy lót rộng của phụ nữ. Nhưng vào những năm 1950, nhà trang trí người Mỹ Billy Baldwin đã đưa chiếc ghế này ra khỏi phòng thay đồ và biến nó trở thành một chiếc ghế phù hợp cho việc ngồi uống cocktail. Ông đã loại bỏ chất liệu vải gấm và đồ trang trí bằng vải nhung để có thứ gì đó gọn gàng và hiện đại hơn. Ghế ngồi có lưng cao, thấp so với mặt đất được bọc trong một miếng vải xếp li hoặc tấm phủ được đặt thẳng với sàn nhà.

12 - Ghế ma Louis, 2002, Phillipe Starck

Thiết kế hiện đại ở Châu Âu và Hoa Kỳ phần lớn là phản ứng trước sự phô trương ở giai đoạn trước đó, đặc biệt là giữa hoàng gia và các gia đình quyền thế. Một đặc điểm nổi bật của phong cách cổ điển là chiếc ghế bành Louis XV/XVI Medallion, được đặt tên theo các vị vua Pháp thế kỷ 18. Hơn 200 năm sau, nhà thiết kế công nghiệp và nội thất người Pháp Philippe Starck đã phát triển phiên bản của mình từ một khuôn polycarbonate lỏng duy nhất, làm cứng thành vật liệu Plasticine trong, nhẹ và bền cũng được sử dụng trong ô tô và máy bay chiến đấu. Mặc dù ông đã loại bỏ các yếu tố trang trí của ghế bành Louis XV/XVI Medallion, Starck vẫn giữ được hình dáng đầy gợi cảm của nó, cả việc không phù hợp cũng như không hoàn toàn khác với những kỳ vọng của thiết kế đương đại.

13 - Bếp Frankfurt, 1926-27, Margarete “Grete” Schütte-Lihotzky

Sau Thế chiến thứ nhất, Frankfurt, Đức, đã ứng phó với cuộc khủng hoảng nhà ở ngày càng gia tăng bằng nỗ lực sâu rộng tập trung vào các khu nhà ở công cộng hiện đại và giá cả phải chăng. Kiến trúc sư người Áo Margarete “Grete” Schütte-Lihotzky đã được giao nhiệm vụ phát triển nhà bếp cho những căn hộ New Frankfurt này. Khi lên kế hoạch cho những căn bếp vừa vặn này, Schütte-Lihotzky muốn tạo ra thứ gì đó hợp vệ sinh và nghiêm chỉnh cho tầng lớp lao động thành thị. Bà đã tham khảo các nghiên cứu về hiệu quả lao động, phỏng vấn các bà nội trợ và các nhóm phụ nữ, đồng thời lấy cảm hứng từ những căn bếp ăn hiệu quả trên các toa ăn uống trên đường sắt. Kết quả là một không gian được trang bị những cải tiến như bếp gas, tủ âm tường và tấm ốp tường lát gạch. Căn phòng ban đầu khá nhỏ so với tiêu chuẩn ngày nay nhưng tầm nhìn của Schütte-Lihotzky đã giúp tiên phong trong khái niệm coi căn bếp ngày nay là trung tâm của cuộc sống gia đình.

14 - Ghế sofa Madame Dakar, 2009, Ayse Birsel and Bibi Seck

Khi Patrizia Moroso, giám đốc sáng tạo của công ty nội thất gia đình có trụ sở tại miền Bắc nước Ý, tổ chức một buổi trình diễn dành riêng cho sức mạnh sáng tạo và sự khéo léo của Châu Phi, một lục địa từng bị thế giới thiết kế phương Tây bỏ qua trong lịch sử, tác phẩm thu hút sự chú ý là chiếc ghế sofa Madame Dakar. Đồ họa táo bạo và được thể hiện bằng con mắt hướng về tương lai cũng như sự tôn kính quá khứ của các nhà thiết kế Ayse Birsel và Bibi Seck, nó góp phần tạo nên sự quan tâm hiện nay đối với thiết kế và kỹ thuật của Châu Phi. Được sản xuất tại cơ sở của Moroso ở quốc gia Tây Phi, sản phẩm dệt thủ công trong nhà-ngoài trời này được chế tạo bằng cách xâu chuỗi các sợi nhựa dùng trong lưới đánh cá - theo truyền thống của người Senegal - thành mô hình xương cá, sau đó được đặt lên như một chiếc võng trên chân thép dang rộng.

15 - Ghế nguyên khối, thế kỷ 20, không rõ tác giả

Lịch sử thiết kế thường không có mối quan hệ tốt với các biểu tượng - chẳng hạn như thiết kế mang tính biểu tượng này, thiết kế mang tính biểu tượng kia - và nhiều trong số chúng vẫn tồn tại dưới dạng bản sao "được ủy quyền", có giá hàng nghìn đô la. Chiếc ghế nguyên khối (monobloc) là liều thuốc giải cho sự sùng bái thiết kế như vậy: một miếng nhựa ép đùn duy nhất, không bị ảnh hưởng bởi xu hướng và sự sùng bái. Với lịch sử hầu như không thể kiểm chứng được, nó vừa là hàng gốc vừa là hàng nhái và tốn rất ít chi phí để sản xuất. Tạo ra một chiếc ghế chỉ từ một mảnh vật liệu là được xem như là Chén Thánh trong thiết kế, một thứ đã trở nên dễ đạt được hơn vào khoảng giữa thế kỷ trước với những tiến bộ trong công nghệ nhựa. Những chiếc ghế được sản xuất hàng loạt thời kỳ đầu, bao gồm cả ghế Panton của Verner Panton và Selene của Vico Magistretti, đều quá bóng bẩy để đạt được sự phổ biến. Fauteuil 300 của kỹ sư người Pháp Henry Massonnet, từ năm 1972, thường được coi là nguồn gần nhất của ghế monobloc. Dù thế nào đi nữa, chiếc ghế này được coi là món đồ nội thất được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới. Chắc không ai trong chúng ta không quen thuộc với cái ghế này.

16. Ghế Vibert, 1992, Verner Panton

Thuật ngữ “đóng gói phẳng” có thể gợi lại những ký ức không mấy dễ chịu khi cố gắng lắp ráp đồ nội thất với những hướng dẫn khó hiểu và một chiếc cờ lê mỏng manh; một điều nó không gợi lên là nội thất tiên tiến. Nhưng đến những năm 1990, Ikea đã hợp tác với một số nhà thiết kế hàng đầu, trong đó có bậc thầy người Đan Mạch Verner Panton, người đã tạo ra chiếc ghế thách thức trọng lực này. Được làm từ ván MDF với lớp phủ melamine, ghế của Panton có các tấm lưng và chân nghiêng xiên, được giữ với nhau bằng ốc vít, dường như khó có thể tự đứng vững, chứ chưa nói đến việc nâng đỡ một người. Panton chấp nhận những góc cạnh cứng này và ảnh hưởng của nó kéo dài khoảng 50 năm.

17 - Ghế Butaque, khoảng 1930, Clara Porset

“Butaque”, tên tiếng Mexico của chiếc ghế dài bằng gỗ hình chữ J nghiêng, thấp phổ biến ở các vùng của Mỹ Latinh, nói đến một hình dạng có nguồn gốc từ thế kỷ 16, sự giao thoa thời thuộc địa giữa những chiếc ghế bành khớp hông truyền thống của Tây Ban Nha và duhos thời tiền Colombus - thường là những chiếc ghế nghi lễ bằng gỗ cứng được sử dụng trong nền văn hóa Taino Caribe bản địa để giao tiếp với các vị thần. Vào đầu thế kỷ 19, thành phố cảng Campeche của Mexico là nơi sản xuất butaque và là nhà xuất khẩu chính của chiếc ghế sang Hoa Kỳ. Nhà thiết kế nội thất và đồ đạc Clara Porset, sinh ra trong một gia đình giàu có ở Cuba và học ở New York và Paris, có thể đã bắt đầu làm đồ nội thất cho mình sau khi di cư đến Mexico vào giữa những năm 1930. Porset đã diễn giải lại butaque qua lăng kính Bauhaus, thiết kế nhiều phiên bản với các vật liệu địa phương, bao gồm gỗ gụ, đan lát và da, đồng thời tối giản cấu trúc của nó. Sự tái hiện lại butaque theo chủ nghĩa hiện đại của Porset vào khoảng năm 1957 là thiết kế có tính lâu dài nhất của bà, một hình dạng uốn lượn bằng gỗ ép và đan bằng liễu gai, với ghế tựa cao được đặt thăng bằng trên các chân hình bán nguyệt.

18 - Ghế sofa Polder, 2005, Hella Jongerius

Trong một ngành công nghiệp đề cao sự tinh tế, chiếc ghế sofa Polder của nhà thiết kế người Hà Lan Hella Jongerius dường như là một lời từ chối thông minh: một tác phẩm hoành tráng nhưng không hoàn hảo một cách đáng tự hào, phô trương những khuyết điểm của nó như những đức tính tốt. Những chiếc đệm hình vuông với nhiều kích cỡ khác nhau và phần tựa lưng không đồng đều được bọc theo các màu đất khác nhau (màu đỏ giống như đất sét, màu xanh rêu, màu xanh đại dương) rất thú vị từ mọi góc độ, được đính những chiếc nút không giống ai. Được đặt tên theo một hệ thống đồng ruộng trũng ở Hà Lan đã được khai hoang từ biển bằng đê và kênh thoát nước, Polder là một bức thư tình gửi đến quê hương xanh tươi của Jongerius và kỹ thuật tự nhiên tài tình của nó, nhưng nó cũng là lời ca ngợi sự tiện nghi của nơi đây và vẻ đẹp của cuộc sống hàng ngày.

19 - Ghế sofa Extrasoft, 2008, Piero Lissoni

Được tạo ra vào năm 2008 cho Living Divani bởi giám đốc sáng tạo của thương hiệu, Piero Lissoni, Extrasoft thể hiện một số xu hướng thiết kế của nửa thế kỷ qua trong một vật thể duy nhất: hướng tới hình học đơn giản; đồ nội thất nằm gần mặt đất hơn; và sự phổ biến của các thiết kế mềm mại. Nhưng đặc điểm nổi bật của chiếc ghế sofa này là tính mô-đun của nó. Với các phần có kích thước không đều được kết nối thông qua các móc ẩn, nó có thể được cấu hình thành vô số hình dạng; đó là nghệ thuật tương tác cũng như đồ nội thất. Và bởi vì hướng của nó chủ yếu nằm ngang, Extrasoft có thể trải rộng khắp hầu hết mọi không gian, cung cấp chỗ để ngả lưng, ngồi nói chuyện hoặc ngủ, gợi nhớ đến một chiếc giường khổng lồ hoặc những địa điểm trò chuyện hấp dẫn của những năm 1970.

20 - Ghế chờ, 1952, Charles và Ray Eames

Rất ít nhà thiết kế gợi lên chủ nghĩa hiện đại của Mỹ thời hậu chiến và sự lạc quan tốt hơn cặp vợ chồng Charles và Ray Eames, sống và làm việc ở Los Angeles. Trong Thế chiến thứ hai, cặp đôi này đã sử dụng các lớp ván ép để phát triển các thanh nẹp mới cho Hải quân, cải tiến các kỹ thuật đúc mà sau này áp dụng cho các thiết kế khác, bao gồm cả Side Chair, một chiếc vỏ nhựa đơn giản được gắn trên một lưới các chân trục dây bằng dây thép. Vừa mang tính sinh học vừa mang tính công nghiệp, Side Chair giờ đây được nâng cấp và tái hiện không ngừng, xuất hiện gần như khắp mọi nơi từ nhà hàng đến quán cà phê. Có lẽ hơn bất kỳ tác phẩm nào khác của Eames, nó thể hiện trọn vẹn nguyên tắc của cặp đôi: hơi ngốc nghếch nhưng vẫn thanh lịch đến không ngờ.

21 - “Accumulation No. 1”, 1962, Yayoi Kusama

Một chiếc ghế bành có thể gợi cảm được không? Dưới bàn tay của nghệ sĩ siêu thực Nhật Bản Yayoi Kusama, câu trả lời là có. Tác phẩm điêu khắc trên vải của cô là đồ nội thất được mô phỏng lại qua lăng kính của một kẻ khiêu khích. Được bao phủ bởi những cụm xúc tu nhồi bông được khâu bằng tay mà Kusama đã mô tả là cơ quan sinh dục của nam giới. “Accumulation No. 1” được làm trên gác xép của cô ở trung tâm New York. Khai thác chủ đề lặp lại và hay thay đổi, sự sáng tạo kỳ dị này của Kusama bắt nguồn từ một sự thôi thúc nghiêm trọng hơn: “[Tôi] bắt đầu tạo ra cơ quan sinh dục của nam giới để chữa lành cảm giác ghê tởm tình dục của mình. Tái tạo đồ vật… là cách tôi chinh phục nỗi sợ hãi,” cô từng nói. Nó cũng được đọc như một lời chế nhạo nền nghệ thuật do nam giới thống trị trong thời đại đó.

22 - Ghế Chairry, 1986, Gary Panter và Ric Heitzman

Trong loạt phim truyền hình được yêu thích “Pee-wee's Playhouse” — do Paul Reubens sáng tác năm 1986 — chiếc ghế bành là nhân vật chính. Được lồng tiếng bởi nữ diễn viên Alison Mork, Chairry mời rất nhiều khách mời và khách quen, từ Dolly Parton đến S. Epatha Merkerson, ngồi phịch xuống khuôn mặt giống như mất trí nhớ của mình. Với làn da mịn như nhung màu ngọc lam, hàm răng quá khổ và đôi mắt tròn với hàng mi cong, Chairry là tiền thân quan trọng của Barney, con khủng long biết hát xuất hiện 6 năm sau đó. Chairry đã nhẹ nhàng chế nhạo sự ngây thơ trong các chương trình dành cho trẻ em những năm 1950. Tiếp nối chủ nghĩa hậu hiện đại đầy màu sắc của những năm 1980, thế giới của Pee-wee là sự chế nhạo của một nghệ sĩ ngoại đạo về chứng ảo giác, phong cách hippie và thời thơ ấu vui tươi.

23 - Ghế Due Più, 1971, Nanda Vigo

Nghệ sĩ, kiến trúc sư và nhà thiết kế người Milan Nanda Vigo đã giúp mở ra kỷ nguyên disco với chiếc ghế này, ban đầu được sản xuất cho công ty nội thất Ý Conconi SNC/More Coffee. Trong khi ống sắt hoặc đồng thau mạ crôm gợi lên chủ nghĩa chức năng của Bauhaus, ghế và tựa lưng hình trụ phủ lông, không khác gì những con lăn khổng lồ dùng để đánh bóng ở tiệm rửa xe, mang đến cho nó một nét nghệ thuật Pop Art. Vigo đã lấy cảm hứng từ khoa học viễn tưởng và các quy tắc phong cách của ngành hàng không vũ trụ đang phát triển vào thời điểm đó. Trên chiếc ghế Due Più, chất liệu lông tạo thêm nét mềm mại hơn cho chủ nghĩa tối giản mang tính chất cứng rắn của các sản phẩm cùng thời với Vigo, mang lại kết quả không thể phủ nhận là một thiết kế vô cùng hấp dẫn.

24 - Ghế đẩu 60, 1933, Alvar Aalto

Với ba chân hình chữ L và mặt ghế dạng đĩa nhìn khá trẻ con, Ghế đẩu 60 đơn giản đến kinh ngạc thể hiện phong cách thiết kế của nhà thiết kế người Phần Lan Alvar Aalto. Là kết quả của sự hợp tác giữa Aalto và thợ mộc Otto Korhonen. Ảnh hưởng của chiếc ghế đẩu có thể được nhìn thấy không chỉ ở vô số cách mà nó tương tác với môi trường của nó — một chỗ để ngồi hoặc đóng vai trò một chiếc bàn nhỏ bên cạnh, nó có thể được chồng lên nhau để cất giữ. Không có gì đáng ngạc nhiên khi nó được sản xuất liên tục và có ảnh hưởng sâu sắc.

25 - Ghế đẩu lông vũ, 1990, Shiro Kuramata

“Sự mê hoặc cũng nên được coi là chức năng,” nhà thiết kế Kuro Kuramata cho biết. Chắc chắn có một cảm giác kỳ diệu đối với chiếc ghế đẩu lông vũ của nhà thiết kế này, với những bộ lông màu vàng và trắng lơ lửng trong một khối acrylic. Kuramata đã sớm được ca ngợi với tư cách là người tạo ra hơn 100 cửa hàng bán lẻ Issey Miyake, bắt đầu với cửa hàng Tokyo đầu tiên của thương hiệu này vào năm 1976. Kuramata đã đổi mới trong việc sử dụng vật liệu, sản xuất ghế và ghế sofa bằng kính mờ và acrylic, hoặc lưới thép trong suốt. Ông đã tạo ra nhiều thiết kế mang tính biểu tượng của mình vào những năm 1980, khi ông còn là thành viên ban đầu của Tập đoàn Memphis, bao gồm cả chiếc ghế bành Miss Blanche, một chiếc ngai được làm từ acrylic được đính hoa hồng tổng hợp và được đặt tên theo nhân vật trong vở kịch năm 1947 của Tennessee Williams, “A Streetcar Named Desire." Cả hai tác phẩm đều nặng nhưng lại tạo cảm giác không trọng lượng.

Theo NYT